Toelichting:
Hieronder vindt u de vragen die door Dorpsbelang Bakhuizen, Mirns en Rijs op 13 oktober 2014 aan de gemeente De Friese Meren en het COA zijn gesteld. In het rood vindt u de reactie van de gemeente op deze vragen d.d. 7 november 2014 . De vragen en antwoorden zijn bij elkaar gevoegd om de leesbaarheid te bevorderen.
13 Oktober 2014
Vereniging van Dorpsbelang Bakhuizen, Mirns en Rijs.
Vragenlijst met betrekking tot de voorgenomen vestiging van een AZC in het complex Mooi Gaasterland te Rijs.
Te beantwoorden door de gemeente De Friese Meren en/of het COA.
Antwoord gemeente, datum 7 november 2014 in rood:
Geacht bestuur,
Via de griffie van de gemeenteraad ontvingen we heden uw mail, met in de bijlage een aan ons gerichte brief. In dit antwoord gaan we op de aspecten uit uw brief in.
Procedure
U schrijft dat u een aantal malen hebt aangedrongen op het beantwoorden van vragen. Dat is niet onze beleving. Wethouder Durksz heeft uw voorzitter in enkele telefoongesprekken op de hoogte gesteld van de feiten en de voortgang. Daarbij is tevens gesteld dat een aantal vragen niet op dat moment beantwoord konden worden. In het laatste gesprek op 3 november jl. is tevens de beantwoording van vragen op een te houden bijeenkomst van COA en gemeente samen aan de orde geweest. Nu, zoals gesteld, uw beleving anders is, zullen we op de vragen waarop van gemeentezijde op dit moment een antwoord mogelijk is, alsnog schriftelijk in gaan.
Point of no return
Op 3 november zond wethouder Durksz u zowel een (concept) persbericht als een afschrift van de informatie die het college die dag aan de gemeenteraad heeft gezonden. Daarin staat dat het COA verwacht op zeer korte termijn een contract met de eigenaar van Mooi Gaasterland te sluiten. Deze passage is gebaseerd op een mededeling van het COA. De gemeente staat zoals u weet buiten deze transactie. Aan uw eis dat de transactie geen doorgang vindt kunnen we dan ook niet voldoen.
Vervolg
Zoals u bekend is houden gemeente en COA een informatie-avond in de tweede helft van deze maand. Zoals het nu staat wordt die avond of op 18 november, dan wel op 24 november gehouden. Bij die gelegenheid zal het COA nader in gaan op de toekomst van dit AZC, maar ook op de activiteiten die daar voor het COA bij horen. De gemeente zal vooral kunnen ingaan op de onderwerpen die voor rekening van de gemeente zijn, zoals de organisatie van een onderwijsvoorziening en de veiligheid in het algemeen.
Antwoord van de gemeente op uw vragen
U weet dat we uw vragen aan het COA hebben voorgelegd. Het COA heeft u laten weten daarop antwoorden te zullen verzorgen. Voor zover wij op dit moment op uw vragen kunnen in gaan treft u de antwoorden hieronder aan:
1. Algemeen
a. Wat is de status van de plannen?
Het COA is van plan asielzoekers te huisvesten. We hebben dat u afgelopen maandag na het overleg zowel telefonisch als per mail laten weten.
b. Welke invloed heeft de bezorgdheid/onrust van de omgeving op deze plannen?
Wij snappen de bezorgdheid en de daarmee samenhangende onrust. Desalniettemin moeten we vaststellen dat het de eigenaar en het COA vrij staat een afspraak te maken. De gemeente staat buiten een dergelijke afspraak.
c. Hoe wordt overleg en informatie voorziening ingericht?
Het COA heeft de gewoonte om samen met buurt en gemeente een overlegstructuur in het leven te roepen. Daarover kan meer duidelijk worden op de informatie bijeenkomst.
d. Gaan de plannen bij gebrek aan draagvlak in de omgeving door?
Ja, de plannen gaan door zoals onder a en b uiteengezet. Voor de goede orde herhalen we nog dat de burgemeester heeft gesteld dat hij zich niet kan voorstellen dat het COA een AZC realiseert zonder draagvlak. Het COA maakt, zoals blijkt, gebruik van de mogelijkheden.
e. Als draagvlak van invloed is hoe wordt dit dat vastgesteld.
Wij vinden draagvlak belangrijk, maar stellen vast dat de vraag of dat een afwegingspunt is bij het COA ligt. Wij stellen voor dat u deze vraag nogmaals voorlegt aan het COA. Wij sturen daartoe dit antwoord tevens aan het COA.
f. Is in Rijs sprake van een permanente opvangplek voor gezinnen (zie brief nr 1605 van staatssecretaris Teeven)?
Wij weten niet of sprake zal zijn van de opvang van gezinnen. We hebben die vraag uiteraard namens u aan de vertegenwoordigers van het COA gesteld. Feit is dat het COA ons heeft geantwoord nog geen mededelingen te kunnen doen over de samenstelling van de toekomstige populatie van het AZC.
g. Zo niet, wat zal de bevolkingssamenstelling (mannen/vrouwen/meisjes/jongens/land van herkomst/aantallen) naar verwachting zijn?
Zie f
h. Als sprake is van een ingewilligde asielaanvraag zorgt DFM dan voor huisvesting in de gemeente? En zo ja, is er dan voldoende woonruimte beschikbaar?
De huisvesting van asielzoekers die recht hebben op een woning na toekenning van een definitieve verblijfsvergunning is een landelijke aangelegenheid. Er is dus geen relatie tussen het AZC en druk op woningen in deze gemeente.
i. Als er geen woonruimten beschikbaar zijn wat gebeurt er dan?
Zie h
j. Wat is de gemiddelde verblijfsduur in een AZC zoals in Rijs wordt gepland?
Deze vraag kunnen we niet beantwoorden. Dat is een vraag voor het COA.
2. Veiligheid.
a. Is er sprake van een verhoogd veiligheid risico (diefstal/inbraken/aanranding/vernieling etc.) in de wijde omgeving van een AZC
en op een AZC?
Over de veiligheidsaspecten bij AZC’s in algemene zin kunnen we op dit moment geen harde wetenschappelijk of feitelijk onderbouwde uitspraak doen. We hechten er wel aan op te merken dat er met betrekking tot vestigingen die er voorheen in de gemeente waren geen bijzondere problemen zijn ervaren.
b. Zo ja, wat zijn de preventieve maatregelen die worden uitgevoerd.
De vestiging is vanzelfsprekend nader onderwerp van gesprek met politie en justitie.
c. Hoe wordt voorkomen dat terroristen infiltreren?
Het voorkomen van “infiltratie van terroristen” is een landelijk georganiseerde overheidstaak.
d. Hoe worden eventuele slachtoffers gecompenseerd immers zal het verhalen op de dader in de meeste gevallen niet kunnen.
Wij rekenen het beantwoorden over de op de toekomst gerichte vraag over compensatie van slachtoffers niet tot onze taak.
3. Werkgelegenheid
a. Asielzoekers met verblijfsvergunning mogen 24 weken betaald werken. Hoe wordt voorkomen dat er sprake zal zijn van verdringing op de arbeidsmarkt van wit- maar vooral van zwart werk in de regio. (schoonmaken /tuinwerk)
De rechten van asielzoekers en het bewaken van de grenzen daarvan vinden we een vraag voor het COA.
b. Biedt het AZC ook werkgelegenheid aan de omgeving? (In het kader van: niet alleen de lasten maar ook de lusten)
Zie a
c. Vallen asielzoekers onder de Nederlandse arbeidswetgeving? (minimumloon, arbo etc.)
Zie a
4. Economische effecten omgeving
a. Kan er sprake zijn van economische schade in de omgeving door de komst van een AZC? (waarde vermindering, vermindering bezettingsgraden etc.)
Er is geen sprake van wijziging van het bestemmingsplan dus ook niet van planschade wegens (onevenredige) waardedaling. Eventuele overige claims of aanspraken vinden we een onderwerp voor het COA.
b. Zo ja, voor wiens rekening komt deze schade?
Zie a
c. Hoe wordt een eventuele schade vastgesteld?
Zie a
d. Als er sprake is van inkomsten derving, wordt deze, en zo ja hoe, gecompenseerd?
Zie a
5. Sociale effecten
a. Als een groep van 400 asielzoekers met andere culturele achtergronden en andere zeden, gewoonten, en religie wordt geplaatst in een omgeving als die in Rijs (170 mensen in de directe omgeving en 1370 in BMR) wat kan dat voor een gewenste en ongewenste effecten hebben?
Wij kunnen geen uitspraak doen over gewenste of ongewenste effecten. We stellen voor dat u die vraag aan het COA stelt. Deze organisatie heeft landelijk ervaring met effecten op de omgeving.
b. In b.v. Bakhuizen zijn er in het verleden diverse incidenten geweest t.a.v. “vreemdelingen” Ook zijn er met oud en nieuw traditionele maar soms ongewenste gebruiken (kalken). Hoe wordt voorkomen dat dit leidt tot botsingen met bewoners van het AZC.
Zie a.
6. Scholing
a. Er is bij asielzoekers kinderen sprake van leerplicht. Wordt op het AZC een school ingericht?
Ja, er is sprake van leerplicht. De gemeente is verantwoordelijk voor het bieden van de mogelijkheid van basis onderwijs. Dat zal samen met een of meer onderwijsinstellingen vorm worden gegeven.
b. Zo nee, moeten scholen in de omgeving de kinderen opvangen? ( b.v. Bakhuizen, Hemelum, Oude Mirdum)
Zie a
c. Hoe wordt met de taalproblematiek omgegaan?
Zie a
d. Hoe wordt met trauma problematiek van kinderen omgegaan?
Voor zover dat buiten de scholing valt, heeft het AZC een rol.
e. Wie betaalt de financiële consequenties? (extra leerkrachten etc.)
De gemeente
7. Gezondheidszorg
a. Moet de reguliere gezondheidszorg de extra klandizie opvangen?
b. Is daarvoor voldoende capaciteit?
c. Hoe wordt omgegaan met specifieke gezondheidsproblemen zoals traumaverwerking als gevolg van b.v. oorlogssituaties.
A tot en met c. Dat zijn vragen voor het COA.
8. Ervaringen in met Rijs vergelijkbare situaties
a. Zijn er met de situatie in Rijs vergelijkbare situaties geweest nu of in het verleden?
b. Wat zijn daar de ervaringen met bovengenoemde issues?
c. Hoe is de case AZC Rekken gemanaged.
A tot en met c:
Nee. Wel zijn er AZC vestigingen van enige omvang in Joure en Lemmer geweest.
Rond deze vestigingen (zie ook vraag 2) zijn ons geen ervaringen van negatieve aard bekend.
9. Overige zaken
a. Hoe kunnen de inwoners van BMR worden betrokken bij het AZC
De betrokkenheid van inwoners en de vormgeving daarvan kan een prima bespreekpunt zijn tijdens de informatie-avond.
b. Hoe kunnen ondernemingen betrokken worden bij het AZC.
Dat geldt ook voor ondernemingen.
Tot slot
We waarderen uw betrokkenheid resp. uw rol als onze gesprekspartner. Voor zover uw en onze beleving over het tijdstip en de wijze van beantwoorden van bij u levende vragen uiteen liepen, hopen we dat nu uit de wereld te hebben. We beschouwen de vestiging van een AZC als een gegeven Over diverse hiermee samenhangende aspecten blijven we graag met u in direct contact. Tevens verwijzen wij nogmaals naar de komende informatie-avond. Wij zien het als onze taak om, liefst samen met u, te zorgen voor een situatie waarin asielzoekers zich in onze gemeente en gemeenschap welkom weten. In dat opzicht sluiten we graag aan bij diverse positieve initiatieven die er inmiddels zijn.
Het college van burgemeester en wethouders,
etc